Begrijpen & Handelen

Wat is Angst & Onzekerheid bij honden?

Angst en onzekerheid zijn emoties die zowel mensen als honden ervaren. Bij honden kunnen deze emoties zich uiten in verschillende gedragingen en kunnen ze een aanzienlijke impact hebben op hun welzijn en kwaliteit van leven.

Het is belangrijk om te begrijpen dat angst en onzekerheid normale reacties kunnen zijn op stressvolle situaties, maar wanneer deze emoties chronisch worden of in onevenredige mate voorkomen, kan er sprake zijn van een angstprobleem.

Mogelijke Oorzaken

Waarom is mijn hond angstig of onzeker?

De reis naar het begrijpen van de angst van je hond begint vaak met de vraag: "Waar komt dit vandaan?". Het antwoord is zelden eenvoudig, want angst bij honden kan door een complex samenspel van factoren ontstaan. Soms begint het met het lichamelijke welzijn van je hond. Denk aan chronische pijn die hem prikkelbaarder maakt, een sluimerende ziekte die zijn gemoedstoestand beïnvloedt, of zelfs een verminderd gehoor of zicht dat de wereld onvoorspelbaarder maakt. Ook de genen spelen een rol; net als bij mensen kan een gevoelig temperament of een aanleg voor angst in de familie zitten of rasgebonden zijn.
Een cruciale periode in het leven van je hond is de socialisatieperiode, die loopt van ongeveer van 5 tot 12 weken. Hier leert een pup wat veilig is en wat niet. Heeft je hond in deze belangrijke fase onvoldoende positieve ervaringen opgedaan met verschillende mensen, dieren, geluiden en omgevingen, dan kan dit later leiden tot angst voor het onbekende. Soms is de angst terug te herleiden naar een specifieke gebeurtenis, een traumatische ervaring zoals een ongeluk, een aanval of een periode van ziekte en intensieve dierenartsbezoeken.

Het is altijd lastig wanneer eigenaren vragen of je een hond mag aaien in situaties die voor de hond als spannend wordt ervaren. Het antwoord hierop moet met een bepaalde nuance gegeven worden. Je kan de (emotie) angst niet versterken maar wel het daarop volgende gedrag of associatie. Als valt en staat met timing. Wanneer je een hond troost tijdens een angstig moment is het mogelijk dat je het gedrag onbewust versterkt. Of heeft hij geleerd dat vluchten in een bepaalde situatie hem een veilig gevoel geeft? Dit is een belangrijk aspect van hoe angst zich kan ontwikkelen en hoe honden leren om met angstige situaties om te gaan. Ook een te sterke afhankelijkheid van jou als eigenaar kan een bron van angst zijn, met name wanneer je er niet bent. Dit kan leiden tot verlatingsangst, waarbij de hond extreme stress ervaart wanneer hij gescheiden is van zijn eigenaar. Echter, wanneer een hond na een spannende gebeurtenis tekenen van ontspanning begint te vertonen, kan een rustige aai juist helpen om dit gevoel van kalmte te bekrachtigen. Tot slot zijn er ook situaties waar je hond simpelweg niet heeft leren wennen aan; alleen thuis zijn, in een bench verblijven of autorijden.
Zo zie je dat er veel verschillende redenen kunnen zijn waarom je hond angstig is. Het is belangrijk om te beseffen dat elke hond uniek is en dat de oorzaak van zijn angst een combinatie van verschillende factoren kan zijn.

Context is alles omvattend

Spanningssignalen bij uw hond.

Spanningssignalen, ook wel stress-signalen genoemd, zijn manieren waarop uw hond aangeeft dat hij spanning ervaart. Het is echter cruciaal om te onthouden dat de betekenis van deze signalen sterk afhankelijk zijn van de context (situatie) waarin ze zich voordoen. Eén enkel signaal vertelt zelden het hele verhaal. Deze signalen zijn een vorm van communicatie en het is belangrijk om ze te herkennen om tijdig te kunnen ingrijpen en escalatie te voorkomen.
Neem bijvoorbeeld gapen. Een hond die ontspannen op zijn kussen ligt te gapen, is waarschijnlijk moe. Echter, als uw hond gaapt tijdens een trainingsoefening die hij lastig vindt, of wanneer een onbekende hem benadert, kan dit een teken van stress of ongemak zijn.

De context van de interactie of de omgeving is hierin bepalend.

De complexiteit van de diagnose

Samenwerking Dierenarts en Kynologisch Gedragstherapeut

Het diagnosticeren van de oorzaken van complex probleemgedrag bij honden, zoals angst, is een grote uitdaging in de gedragstherapie. Onvolledige voorgeschiedenis bemoeilijkt het identificeren van triggers en motivatie. Dit heeft invloed op het therapieplan, omdat angst het leervermogen van de hond kan beperken en interventies moeten aansluiten bij zijn behoeften. Bij intense angst kan een samenwerking tussen een dierenarts en gedragstherapeut de prognose verbeteren. De dierenarts kan medicatie bieden om angst te verminderen, waardoor de hond beter reageert op therapie. Deze samenwerking versterkt de kans op succes bij de behandeling van complexe angstproblematiek.

Wanneer & Waarom

Professionele hulp inschakelen?

Indien u vermoedt dat uw hond frequent angstig of gespannen is, of dat bepaalde situaties als overweldigend worden ervaren, wordt het aanbevolen om professionele hulp te consulteren. Het identificeren van de onderliggende oorzaken van de angst is van cruciaal belang voor de ontwikkeling van een effectief en individueel afgestemd behandelplan.

Gedragstherapie vormt een wetenschappelijk onderbouwde methode voor het begeleiden van honden met angstproblematiek. Het doel is het verbeteren van het welzijn van zowel de hond als de eigenaar door middel van een positieve en effectieve aanpak gericht op het verminderen van angst en onzeker gedrag. Elk behandeltraject wordt individueel samengesteld en kan diverse interventies omvatten zoals:


  • Managementstrategieën: Deze zijn erop gericht om uw hond een gevoel van veiligheid en voorspelbaarheid te bieden en hem te beschermen tegen triggers die angst veroorzaken. Denk hierbij aan het creëren van een veilige haven, het vermijden van bekende stressoren, of het aanpassen van de dagelijkse routine om stress te verminderen. Goed toegepaste managementstrategieën zijn cruciaal in het verminderen van de algehele angst en vormen een veilige basis voor verdere training.
  • Specifieke trainingstechnieken: Denk hierbij aan herconditionering (het veranderen van de associatie met een trigger) en desensitisatie (het geleidelijk minder gevoelig maken voor een trigger).
  • Aanpassingen in de leefomgeving: Het creëren van een rustgevende en stimulerende omgeving die aansluit bij de behoeften van uw hond.

Merkt u angstig gedrag op bij uw hond, of maakt u zich zorgen over zijn welzijn? Wacht dan niet te lang met het zoeken van professionele hulp. Een aanpak die speciaal gericht is op angst kan een groot positief verschil maken voor uw hond. Het is belangrijk om te weten dat angst geen bewuste keuze is, maar een sterke emotie die het geluk en de veiligheid van uw hond, en soms ook die van anderen, kan beïnvloeden. Daarom is het heel belangrijk om een deskundige in te schakelen.


Angst kan zich uiten in agressie naar:


  • Andere dieren
  • Mensen (bekend of onbekend)
  • Kinderen
  • Angst voor harde geluiden: (kan leiden tot vluchtgedrag)
  • Angst in sociale omgevingen of bij bezoek: (kan leiden tot vlucht of defensief gedrag)
  • Angst voor autorijden
  • Algemene nervositeit en onrust


Alarmbellen: Wanneer direct handelen vereist is.

Hoewel milde angst in sommige situaties normaal kan zijn, zijn er momenten waarop het cruciaal is om snel professionele hulp in te schakelen:


  • Plotselinge en ernstige angst: Als uw hond plotseling zeer angstig wordt zonder duidelijke aanleiding.
  • Angst die leidt tot gevaarlijk gedrag: Als uw hond uit angst agressief wordt naar mensen of andere dieren, of als zijn paniekreacties hem in gevaar brengen (bijvoorbeeld door weg te rennen in druk verkeer).
  • Angst die het dagelijks leven ernstig beïnvloedt: Als de angst van uw hond hem belet normale activiteiten uit te voeren, zoals eten, slapen of naar buiten gaan.



  • Angst die niet verbetert of zelfs erger wordt: Ondanks uw inspanningen lijkt de angst van uw hond niet af te nemen of wordt deze zelfs intenser.
  • Verminderde kwaliteit van leven: Als u merkt dat de angst het algehele welzijn en de levensvreugde van uw hond significant vermindert.



In deze situaties is het belangrijk om zo snel mogelijk contact op te nemen met een dierenarts of een gecertificeerde kynologisch gedragstherapeut.

Effectieve Oplossingen

Wat kunt u zelf doen om uw hond te ondersteunen?

Hoewel professionele begeleiding vaak essentieel is bij de behandeling van angst, zijn er ook dingen die u als eigenaar in het dagelijks leven kunt doen om uw angstige hond te ondersteunen.


  • Creëer een veilige haven: Zorg voor een rustige plek waar uw hond zich kan terugtrekken als hij zich angstig voelt. Dit kan een bench zijn (mits hij daar positieve associaties mee heeft), een mandje in een stille hoek, of een andere plek waar hij zich veilig en comfortabel voelt. Zorg ervoor dat deze plek altijd toegankelijk is en niet wordt gebruikt als straf.
  • Vermijd triggers waar mogelijk: Probeer, voor zover het haalbaar is, situaties te vermijden waarvan u weet dat ze angst bij uw hond veroorzaken. Dit kan betekenen dat u tijdens drukke tijden andere wandelroutes kiest of uw hond op veilige afstand houdt van harde geluiden.


  • Zorg voor een voorspelbare routine: Honden, en zeker angstige honden, gedijen goed op structuur en voorspelbaarheid. Probeer een consistent schema aan te houden voor voeding, wandelingen, rustmomenten en speeltijd.
  • Gebruik positieve bekrachtiging: Beloon rustig en ontspannen gedrag met lof, lekkers of een speeltje. Dit helpt uw hond om positieve associaties te creëren met kalmte.
  • Blijf zelf rustig: Honden zijn meesters in het oppikken van onze emoties. Als u zelf gestrest of angstig bent, kan dit de angst van uw hond verergeren. Probeer in de buurt van uw hond een kalme en ontspannen houding aan te nemen.
  • Forceer geen interactie: Dwing uw hond niet om te interageren met dingen waar hij bang voor is. Laat hem op zijn eigen tempo wennen en geef hem de ruimte om zich terug te trekken als hij dat nodig heeft.


Feiten & Fabels

Veel voorkomende misverstanden

Er bestaan helaas nogal wat misvattingen over angst bij honden. Hier zijn enkele veelvoorkomende mythes die we graag willen ontkrachten:



  • "Hij doet het om aandacht te trekken." Angst is een serieuze emotie, geen manipulatief gedrag. Een angstige hond heeft hulp nodig, geen straf.
  • "Hij moet er maar overheen groeien." Angst verdwijnt zelden vanzelf en kan zelfs verergeren als het niet adequaat wordt aangepakt.
  • "Je moet hem gewoon laten zien wie de baas is." Een straffende aanpak kan angst juist verergeren en de band met uw hond beschadigen.


Het is belangrijk om angst bij honden serieus te nemen en te benaderen met begrip en de juiste kennis.

Geduld & Begrip

Geduld en consistentie:

De sleutel tot succes

De behandeling van angst bij honden vraagt om een aanpak die zelden snel resultaat oplevert. Het is een traject dat tijd nodig heeft, waarbij standvastigheid van zowel de eigenaar als de professional essentieel is. Er zullen periodes van vooruitgang en terugval zijn, en het is belangrijk om het vertrouwen niet te verliezen als verbetering langzaam lijkt te komen. Houd het behandelplan aan, blijf begripvol naar je hond toe en waardeer de kleine stappen vooruit.

Een voorspelbare en consequente aanpak is hierbij van groot belang, omdat dit je hond helpt om te begrijpen wat er verwacht wordt en een gevoel van veiligheid creëert.

Met de juiste begeleiding is het zeker mogelijk om de angst van je hond te verminderen en zijn welzijn en levensvreugde aanzienlijk te verbeteren. Net zoals wij als mensen leren door uitdagingen aan te gaan, kunnen we onze honden helpen om nieuwe manieren te vinden om met spanning om te gaan. Door hen op een positieve manier te stimuleren en te ondersteunen, ontwikkelen ze nieuwe vaardigheden en leren ze zich beter aan te passen. Door de signalen van je hond te leren herkennen, professionele hulp te zoeken en een duidelijke en onveranderlijke lijn te volgen in de aanpak, kunnen jullie samen naar een rustiger en meer ontspannen leven toe werke

Afspraak maken